FIV staat voor Feliene Immunodeficientie Virus en treft ongeveer 2.5% van de katten wereldwijd. Het virus is niet te verwarren met Felv (feliene leukemie virus) en FIP (feliene infectieuze peritonitis of buikvliesontsteking). FIV is wel gerelateerd aan de humane variant (HIV), maar treft enkel katten.

FIV is een virus met een lange incubatietijd (lentivirus). Een kat kan dus vele jaren leven met FIV zonder ook maar enig symptoom te ervaren. Het virus zal zich bij voorkeur in witte bloedcellen nestelen, waardoor die hun functie verliezen en uiteindelijk zullen worden afgebroken. Vermeerdert het virus zich, dan worden steeds meer witte bloedcellen getroffen waardoor de algemene weerstand van de kat zal verminderen.

Omdat FIV de afweer van de kat remt, wordt de kat gevoeliger voor ontstekingen. Tussen het moment van de originele besmetting met het virus en het zichtbaar worden van de eerste ziekteverschijnselen kan een lange periode zitten. Slechts 5% van de FIV+ katten gaat uiteindelijk over naar het FAIDS stadium.

Er zijn verschillende stadia van de infectie waarbij verschillende verschijnselen horen:

Eerste fase: de acute fase

De eerste fase treedt kort na de besmetting op. Je kan tijdens deze fase opmerken dat je kat zich niet lekker voelt, dat hij lusteloos of koortsig is en/of diarree heeft. Vaak zijn ook de lymfeknopen in de hals vergroot. Deze fase gaat vaak onopgemerkt voorbij omdat de symptomen erg gelijken op die van een onschuldige virusinfectie.

Tweede fase: de latente fase

De duur van de latente fase varieert enorm van kat tot kat: van enkele maanden tot vele jaren. Tijdens deze fase nestelt het virus zich in witte bloedcellen waar het latent aanwezig blijft. Dit betekent dat de aanwezigheid van het virus in de cellen geen problemen veroorzaakt voor de kat.
Let wel: zodra de witte bloedcellen gaan vermeerderen, bijvoorbeeld als natuurlijke reactie bij blootstelling aan een virus, krijgt het FIV virus de kans om zichzelf te vermeerderen. Belangrijk in deze fase is dus om de kat binnen te houden.

Derde fase: de chronische fase

De derde fase wordt gekenmerkt door vage klachten als koorts, verminderde eetlust, vermageren en/of opgezette lymfeklieren.

Vierde fase: FAIDS-gerelateerd complex

Tijdens de vierde fase begint de kat (bovenop de symptomen uit fase 3) verschillende ontstekingen te ontwikkelen: tandvlees, mondslijmvlies, darmstelsel, bovenste luchtwegen, oogjes, huid, …De kat is snel moe, heeft minder eetlust en krijgt zichtbaar moeite met het overwinnen van infecties. Ook dit stadium kan maanden tot jaren duren waarin de kat, mits ondersteuning, een aangenaam leven kan leiden.

Vijfde fase: FAIDS stadium

De vijfde fase wordt wel eens de FAIDS (‘feline acquired immune deficiency virus’) fase genoemd. Het virus heeft in deze fase zoveel witte bloedcellen aangetast dat de lichaamseigen afweer van de kat volledig stilvalt. Uiteindelijk zal de kat sterven aan een infectie die hij niet meer te boven kan komen, hoeveel ondersteuning ook geboden wordt. Hier spreken we eerder over weken tot maanden dan over jaren.

Allereerst een veel voorkomend misverstand de wereld uit helpen: FIV is NIET besmettelijk voor mensen (ook niet voor honden).

FIV wordt overgedragen van kat op kat en dit in 99.9% van de gevallen door bloed op bloed contact. Dit houdt in dat FIV voornamelijk voorkomt bij ongecastreerde katers die buiten leven. En terwijl katers voornamelijk besmet worden door gevechten om vrouwtjes, worden poezen voornamelijk besmet tijdens het paren. Al gebeurt dat eerste veel vaker. Ook wij zien in opvang ongeveer een 9:1 ratio katers:poezen

Een kitten kan besmet zijn met FIV, maar zekerheid hierover hebben we pas op 6 maanden! Tot die leeftijd kunnen ze immers positief testen omwille van antistoffen van de mamapoes die nog in hun bloed circuleren.

Omdat FIV+ katjes een verminderde weerstand hebben, raden wij aan hen binnen te houden, in een stressvrije omgeving. We raden aan om bij kwaaltjes zo snel mogelijk met een dierenarts te overleggen. Mits goede verzorging en medische opvolging kan een FIVje net zo oud worden als een gezonde kat.

Wij raden zelf aan om vaccinatie te vermijden. Dit omdat vaccinatie het immuunsysteem, en zo de aanmaak van FIV viruspartikels, triggert terwijl een FIVje dat binnenshuis leeft doorgaans weinig tot niet in aanraking zal komen met virussen waartegen gevaccineerd wordt. Uiteraard moeten hierin steeds de kosten en baten voor de individuele kat in overweging genomen worden.